ဟကၠာျဖစ္ခ်င္သူမ်ားအတြက္ လမ္းညႊန္
ဟက္ကာဆိုတာ ကြန္ပ်ဴတာေလာကမွာပဲရွိတာ မဟုတ္ပါဘူး။ တျခားေသာ Science ဒါမွမဟုတ္ art တစ္ခုခုမွာ အျမင့္ဆံုး အေျခအေနအထိကၽႊမ္းက်င္သူေတြကိုလည္း ဟက္ကာလုိ႔ေျပာလို႔ရပါတယ္။ တကယ္႔ ဟက္ကာ အစစ္ေတြ က သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ကရက္ကာ(crackers) လို႔ေခၚၾကပါတယ္။ security ေတြကို ခ်ိဳးေဖာက္ေက်ာ္ လြန္ျပီး ၀င္ေရာက္ႏိုင္ရံုနဲ႔ေတာ႔ ဟက္ကာမဟုတ္ပါဘူး။
ဒါေပမယ္႔ ၀မ္းနည္းစရာက စာေရးဆရာေတြ၊ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြက ဟက္ကာဆိုတဲ့စာလံုးကုိ သံုးျပီးေတာ႔ပဲ အဲဒီ ခရက္ ကာေတြအေၾကာင္းကိုတြင္တြင္ၾကီး ေဖာ္ျပေနေတာ႔တာပါပဲ။ အဲဒီအတြက္ေတာ႔ ဟက္ကာအစစ္တိုင္းက စိတ္ပ်က္ၾကရပါတယ္။ သူတို႔ၾကားက အေျခခံျခားနားမႈကေတာ႔ ကြန္ပ်ဴတာ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ အမ်ားစုနားလည္ ထားၾကသလိုပါပဲ။ Hackers build things, Crackers break them ပဲျဖစ္ပါတယ္။
ဟက္ကာတစ္ေယာက္ထားရွိတဲ႔သေဘာထားေတြကိုေျပာခ်င္ပါတယ္။ ျပသနာေတြကိုေျဖရွင္းျပီး အသစ္ အသစ္ေတြ ဖန္တီးတဲ့၊ တည္ေဆာက္တဲ႔ သူေတြမွသာ ဟက္ကာေတြပါ။ အင္တာနက္ကို ဖန္တီးခဲ႔တဲ႔သူေတြ၊ Operating System ကိုဖန္တီးခဲ႔တဲ႔သူေတြ၊ world wide web ကိုသက္၀င္ လႈပ္ရွားလာေအာင္လုပ္ခဲ႔သူေတြက ဟက္ ကာေတြေပါ႔။ ဟက္ကာေတြက လြတ္လပ္မႈနဲ႔ အျပန္အလွန္ကူညီမႈေတြေပၚမွာ ေပ်ာ္ေမြ႔တဲ႔သူမ်ိဳး ေတြပါ။ ဟက္ကာျဖစ္ ခ်င္ရင္ အဲဒီစိတ္ဓာတ္မ်ိဳး ရွိဖို႔လိုပါျပီ။
တကယ္ရွိလာဖို႔ကေတာ႔ တကယ္လုပ္ရေတာ႔မွာေပါ႔။ ဆရာၾကီးျဖစ္ခ်င္ရင္ ဆရာၾကီးေတြရဲ႕စိတ္ထားကို အတုခိုး ရမွာေပါ႔။ ပညာရပ္ပိုင္းမွာသာမကဘဲ စိတ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ လည္း လိုအပ္ပါတယ္။ကြ်န္္ေတာ္တို႔ရဲ႕ကမာၻၾကီး ဟာ ေျဖရွင္းခံရဖို႔ေစာင့္ဆိုင္းေနတဲ႔ စိတ္၀င္စားစရာျပႆ နာေတြ နဲ႔ ေန႔တိုင္းျပည့္ႏွက္ေနပါတယ္။ ဟက္ကာျဖစ္ ဖို႔အတြက္ ျပသနာေတြေျဖရွင္းရျခင္းအေပၚ ပီတိျဖစ္တတ္ရ မယ္။ ကို္ယ္႔ကိုယ္ကိုယ္အျမဲတမ္း ခၽႊန္ျမေနေအာင္ ေသြးေနရမယ္။
ကိုယ္႔ပညာကို အျမဲတမ္း ေလ႔လာေနရပါမယ္။ သင္တစ္ခုခုလုပ္တဲ႔ အခါမွာျဖစ္ျဖစ္၊ ေလ႔လာတဲ႔အခါမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ယံုၾကည္မႈတစ္ခုေတာ့ ထားရွိဖို႔လိုပါလိမ္႔မယ္။ ျပသနာတစ္ခုကို ေျဖရွင္းေတာ႔မယ္ ဆိုရင္ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး အားလံုးကိုသင္သိထားဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းေတာ႔ သင္သိထားရပါလိမ္႔မယ္။ အဲဒီ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း ေလးကေန ဆက္ျပီးေလ႔လာရင္း၊ ေလ႔လာရင္းနဲ႔ တစ္ပိုင္းျပီးတစ္ပိုင္း ပိုမိုနားလည္လာ ကာ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ႔ ေအာင္ျမင္သြားမွာပါ။ Hacking အတြက္ လုိအပ္ခ်က္မ်ား (သုိ႔) ေလ့လာသင့္ သည္ မ်ား ဟက္ကာေတြက လြတ္လပ္မႈ (Freedom) ကိုႏွစ္သက္ပါတယ္။ သူတို႔အေပၚ အာဏာလာျပတာ ကို ေယဘုယ် အားျဖင့္မႏွစ္သက္ၾကပါဘူး။ ခ်ဴပ္ခ်ယ္မႈေတြကိုမုန္းတီးပါတယ္။ သူတို႔က အတူတကြပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္ရတာ ကို ႏွစ္သက္ၾကတဲ႔ သူေတြပါ။
အဲဒီစိတ္ထားမ်ိဳးေလးလည္း ရွိရပါမယ္။ အထက္က စိတ္ထားမ်ိဳးေတြ၊ အမူအက်င့္ေတြ ရွိျပီးရင္ေတာင္မွ ဟက္ကာ မျဖစ္ေသးျပန္ပါဘူး။ ဟက္ကာျဖစ္ဖို႕ဆိုတာ ကိုယ္႔ရဲ႕ပညာရပ္မွာကၽႊမ္းက်င္မႈ၊ မ်ားမ်ားေလ႔က်င့္မႈ၊ အေသအခ်ာ အာရံု စူး စိုက္မႈ၊ အလုပ္ၾကိဳးစားမႈေတြလည္း လိုအပ္ပါေသးတယ္။ Attitude ေတြက အေရးၾကီးတာမွန္ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ တကယ္တမ္းမွာေတာ႔ Skills ကပိုအေရးၾကီးျပန္ပါတယ္။ တျခားသူတစ္ေယာက္က သင့္ကို ဟက္ကာ တစ္ေယာက္လို႔ ေခၚေစဖို႔ ၊ သက္မွတ္လာေစဖို႔ အတြက္ သင္လုပ္ရဦးမယ့့္အေျခခံအေၾကာင္းအရာေလးေတြေျပာ ခ်င္ပါတယ္။ အရင္ဦးဆံုးေတာ႔ Learn How to Program ပါ။ ဒါက ဟက္ကင္းမွာေတာ့ အေျခခံအက်ဆံုးပါပဲ။ programming language တစ္ခုမွမသိဘဲနဲ႔ေတာ႔ ဘယ္လို ဟက္ကာျဖစ္ပါ႔မလဲ။ ဘာ language မွ မတတ္ေသး ဘူးဆိုရင္ Python ကို စေလ႔လာဖို႔ တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။ အေကာင္းဆံုးပထမဆံုးေလ႔လာသင့္တဲ႔ language တစ္ခုလို႔ ေသခ်ာမေျပာႏိုင္ေပမယ္႔ beginner ေတြအတြက္ အသင့္ေတာ္ဆုံးျဖစ္သလို powerful လည္းျဖစ္ပါ တယ္။
ပေရာဂ်က္ၾကီးၾကီးမားမားေတြကိုလည္း သူ႔ကိုသံုးျပီးလုပ္ႏိုင္တာ၊ လုပ္ေနၾကတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခု ကေတာ႔ C ပါ။ C++ ပဲျဖစ္ျဖစ္ေပါ႔ ။ သင္ တစ္ခုခုကို ကၽႊမ္းက်င္ရင္ ေနာက္တစ္ခုဆိုတာ အရမ္းလြယ္သြားပါျပီ။ ဘယ္အရာမွေတာ႔ စလုပ္ရင္ လြယ္တယ္လို႔ မရွိပါဘူး။ ဟက္ကာေတြအတြက္အေရးၾကီးတဲ႔ေနာက္ထပ္ language ေတြကေတာ႔ Perl နဲ႔ Lisp တို႔ပါပဲ။ မေရးႏိုင္ရင္ေတာင္ ဖတ္တတ္ဖို႔ေတာ႔လိုပါလိမ္႔မယ္။တကယ္ေတာ႔ အားလံုးေလ႔လာထားတာ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။ programming ကိုမတူညီတဲ႔နည္းလမ္းေတြနဲ႔ခ်ဥ္းကပ္ၾကည့္တာေပါ႔ ။အဲဒါအားလံုးက သင့္အတြက္အက်ိဳးျဖစ္ေစမွာပါပဲ။ Hacker တစ္ေယာက္ရဲ႕ skill level ကို language တတ္ရံုနဲ႔ လည္း မျဖစ္ေသးပါဘူး။ Language ေတြအေပၚမွာ မွီခိုမႈမရွိဘဲ ျပသနာေတြအေပၚမွာ စဥ္းစားႏိုင္ဖို႔ လည္းလို ပါေသးတယ္။ သိျပီးသား concept ေတြကို ဆက္စပ္ေတြးေခၚႏိုင္ျပီး language တစ္ခုကို အသစ္ထပ္ေလ႔ လာရင္ ရက္အနည္းငယ္ေလာက္နဲ႔ နားလည္ႏိုင္ျပီဆိုရင္ေတာ႔ ေတာ္ေတာ္ဟုတ္လာပါျပီ။ ဆိုလိုခ်င္တာက ရွိရွိသမွ် language ေတြအားလံုး တတ္ေျမာက္ထားတယ္ေပါ႔။ ရက္အနည္းငယ္နဲ႔ တစ္ခုတတ္ျပီဆိုမွေတာ႔ ဘာၾကာမွာလဲ။
programming language ေလ႔လာတယ္ဆိုတာ natural language ကိုေလ႔လာသလိုပါပဲ။ အရင္တုန္းကေတာ႔ coding ေကာင္းေကာင္းရွာဖတ္ဖို႔ဆိုတာ ခက္ခဲ႔ပါတယ္။ အခုေတာ႔ မဟုတ္ေတာ႔ပါဘူး။ open source နဲပါတ္ သက္တဲ႔ software ေတြ ၊ Programming tools ေတြ၊ operating system ေတြ အမ်ားၾကီးရွိေနပါျပီ။ ဟက္ကာျဖစ္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ အခုခ်က္ခ်င္း Linux ဒါမွမဟုတ္ BSD-Unixes၊ ဒါမွ မဟုတ္ရင္လည္း OpenSolaris တစ္ခုခုကို သင့္ကြန္ပ်ဴတာမွာ Install လုပ္လိုက္ပါေတာ႔။
ေၾသာ္ သင္က Windows က ဘာျဖစ္လို႔လဲလို႔ေမးတယ္လား။ သူက binary ေတြနဲ႔ distribute လုပ္ထားတာေလ။ Code ေတြမွ ဖတ္လို႔မရတာ။ ျပင္လို႔လည္းမရဘူးေလ။ သင္မျဖစ္မေန Unix တစ္ခုကိုေတာ႔ေလ႔လာရမယ္ဆိုရင္ အလြယ္ကူဆံုး အေနနဲ႔ Linux ကိုသာ ေကာက္ကိုင္လိုက္စမ္းပါ။ မပူပါနဲ႔ ။ သင္အခုသံုးေနတဲ႔ Windows ၾကီးနဲ႔ လည္း တြဲတင္ထားလုိ႔ရပါတယ္။ ကဲ အခုခ်က္ခ်င္း Learn it , Run it ေနာ္။ ကလိေတာ႔ေနာ္။ အင္တာနက္ ကို လည္း အပီ ေမႊေႏွာက္ေတာ႔ေနာ္။ အသိပညာ ဗဟုသုတအသစ္ေတြကို အရသာ ခံျပီးေတာ႔ ေလ႔လာ သင္ယူ လိုက္စမ္းပါ။ Beginner ေတြအတြက္ အသင့္ေတာ္ ဆံုးက Ubuntu ျဖစ္လာေနျပီ။ ၾကံဳေတြ႔ရ မယ္႔ ျပသနာေတြ အတြက္လည္း မပူပါနဲ႔။ သင့္ကိုကူညီ မယ္႔သူေတြ အမ်ားၾကီးရွိေနတယ္ေလ။
ဟက္ကာျဖစ္ခ်င္သူေတြအတြက္ ေနာက္ထပ္ေလ႔လာစရာတစ္ခုက World Wide Web ၾကီးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ Browser တစ္ခုခုကို သံုးတတ္ရမယ္ေနာ္။ HTML ေရးတတ္ဖို႔ေတာ႔ အရင္ေလ႔လာရမယ္။ ဘာ language မွမတတ္တဲ႔သူအတြက္ HTML ကို စေလ႔လာလုိက္ရင္ သင္ယူတဲ႔ေနရာမွာ အေလ႔အက်င့္ေကာင္းေတြ ရေစပါတယ္။ သင့္ရဲ႕ကုိယ္ပိုင္ home page တစ္ခုကို HTML နဲ႔ေရးၾကည့္သင့္ပါတယ္။ ျပီးရင္ XHTML ဆိုတဲ႔ဆီကို ကူးၾကည့္။ ဒါေလာက္နဲ႔ေတာ့ ဟက္ကာျဖစ္မယ္ထင္လို႔လား။ Website တစ္ခု ေရးႏိုင္ျပီဆိုရင္ေတာင္မွ Hacker ဆိုတဲ႔ စကားလံုးနဲ႔ သင္နဲ႔ အေ၀းၾကီး က်န္ပါေသးတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ႔ Web ေပၚမွာ website ေတြ မ်ား လြန္း လို႔။ ဒါေပမယ္႔ အမ်ားစုက ရည္ရြယ္ခ်က္ေကာင္းေကာင္းလည္းမရွိ၊ တည္ေဆာက္ထားပံုကလည္း ညံ့မွည့့ံ။ သင့္ရဲ႕ page မွာေတာ႔ content ေတြကို ေကာင္းေကာင္းထည့္ရမယ္။ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းေအာင္ ေရးရမယ္။
ျပသနာတစ္ခုထပ္ေတြ႔ျပန္ျပီ။ သင့္ရဲ႕ English စာ တတ္ေျမာက္မႈအဆင့္အတန္းက စကားေျပာေတာ႔မယ္။ Internet နဲ႔ Hacking နယ္ပယ္ထဲမွာ English စာကပဲ လြမ္းမိုးထားဆဲျဖစ္ပါတယ္။ Hacker Community ထဲမွာ ၀င္ဆံ႔ဖို႔ အတြက္ ေကာင္းမြန္တဲ႔ English စာတစ္ခုကိုေတာ႔ သင္ပိုင္ဆိုင္ဖို႔လုိတာ အမွန္ပါပဲ။
အဓိကအေၾကာင္းအရာကေတာ႔ အသံုးျပဳရတဲ႔ နည္းပညာဆိုင္ရာ ေ၀ါဟာရေတြက English ကိုသံုးမွသာ အဆင္ေျပ တာမ်ားပါတယ္။ နည္းပညာပိုင္းဆိုင္ရာ ဘာသာျပန္စာအုပ္ေတြရွိေပမယ္႔ အဲဒါေတြဟာအမွန္တ ကယ္ေတာ႔ စိတ္ေက်နပ္စရာမေကာင္းပါဘူး။ သူမ်ားေရးထားတဲ႔ code ထဲမွာ ပါလာမယ္႔ comment ေတြ ကို ေကာင္းေကာင္းနားလည္ႏိုင္ဖို႔ဆိုတာဟာ သင္ English စာတတ္မွျဖစ္မွာေပါ႔။ Native English Speaker တစ္ေယာက္ေတာင္မွ တစ္ခါတရံမွာ Hacker တစ္ေယာက္ျဖစ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ လံုေလာက္တဲ႔ Language Skills ရွိထားရပါမယ္။ သင့္ရဲ႕ အေရးအသားက ညံ့မယ္။ Grammer လဲမက်ဘူး၊ သတ္ပံုအမွားကလည္း မ်ားမွမ်ားဆိုရင္ ဘယ္ဟက္ကာကမွ သင့္ေရးတာကို ဖတ္ခ်င္စိတ္ရွိမွာမဟုတ္ဘူးေလ။
Hacking ယဥ္ေက်းမႈ Hacker Culture ဆိုတာလည္းရွိပါေသးတယ္။ စိတ္၀င္စားစရာ ျပသနာေတြကို သင္ ကေျဖ ရွင္းမယ္။ ရလာတဲ႔ သင့္ရဲ႕ Solution ေတြက တကယ္ေကာင္းရဲ႕လားဆိုတာ သင့္ရဲ႕ အေပါင္း အသင္းေတြ၊ ဆရာေတြက အဆံုးအျဖတ္ေပးႏိုင္ပါလိမ္႔မယ္။ မွတ္သားထားရမယ္႔တစ္ခုက သင့္ကိုယ္သင္ Hacker လို႔သတ္မွတ္ ထားတာဆိုရင္ အဲဒါက သံသယျဖစ္စရာ ေကာင္းပါေသးတယ္။ တျခားဟတ္ကာအစစ္ေတြက သင့္ကို ဟတ္ကာ ပါလို႔ အသိအမွတ္ျပဳမွသာ သင္တကယ္ျဖစ္တာပါ။
သင့္ရဲ႕ တတ္ေျမာက္မႈကို အျခားသူေတြသိဖို႔ Reputation ေကာင္းလာဖုိ႔ဆိုတာ သင့္အေနနဲ႔ တျခားသူေတြကို ကူညီ ဖို႔လိုပါတယ္။ Open Source Software ေတြ ေရးကိုေရးရပါမယ္။ အဲဒါကအေျခခံအက်ဆံုးပါပဲ။ သင္ေရးျပီး ရင္လည္း တျခား ဟက္ကာေတြ၊ ေလ႔လာသူေတြအတြက္ ျပန္အသံုးျပဳႏိုင္ဖို႔ Soruce ေတြကို ခ်ျပရ ပါမယ္။ အဲဒီ Software မ်ိဳးကို လူေတြက Free Software လို႔ေခၚတတ္ၾကပါတယ္။
တကယ္ေတာ႔ Open Source Software လို႔ပဲသံုးတာေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ သမိုင္းမွတ္တမ္းထဲမွာေတာ႔ 1996 ခုႏွစ္ပိုင္း ေလာက္အထိ ဟက္ကာဆိုတာ Closed Program Closed Source ေတြပဲေရးသားခဲ႔တာပါ။ 1997 ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းက်မွ ဒီ Culture က ေျပာင္းလဲလာတာလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ Hacker Community နဲ႔ Open Source Developers ဆိုတာ ယေန႔ေခတ္မွာေတာ႔ တူညီတဲ႔ Culture ရွိလာေနပါျပီ။ သင္ဟာ Newbie တစ္ေယာက္ျဖစ္ ရင္ေတာ႔ ကူညီေရးသားျခင္းကေန အစျပဳသင့္ပါတယ္။ သင္စိတ္၀င္စားတဲ႔ အပိုင္းတစ္ခုကိုေရြးျပီး လုပ္သင့္ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ progress က Program ေတြကို ကူညီစမ္းသပ္ေပးမယ္။ ကူညီၿပီး အမွားရွာေပးမယ္။ ကူညီျပီး modify လုပ္ေပးမယ္၊ အဲဒီလိုေပါ႔။ အဲဒီလိုေလ႔လာရင္းနဲ႔ အမ်ားၾကီး သင္သိလာပါလိမ္႔မယ္။ ေနာက္တစ္ခု အေရးၾကီးေသး တာက ဥပမာ FAQs လိုဟာမ်ိဳးေတြ သင္လုပ္သင့္ပါတယ္။ ဒါမွသင့္ကို လူေတြပိုေလးစားလာမွာေပါ႔။ ဟက္ကာေတြမွာ ေခါင္းေဆာင္ရယ္လို႔ ရွိေလ႔မရွိပါဘူး။ အတူတကြပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ျခင္းကိုဦးစား ေပးပါတယ ္။
Hacker Mindset (သို႔) Hacker တစ္ေယာက္ရဲ႕ အမူအက်င့္မ်ား
အခုကၽႊန္ေတာ္ Hacker Mindset အေၾကာင္းေျပာခ်င္ပါတယ္။ သင့္ရဲ႕မိခင္ဘာသာစကားကို ကၽႊမ္းက်င္ စြာ ေရး သားေျပာဆိုႏိုင္ရပါမယ္။ ဟက္ကာ ေတြဟာ စာအေရးအသား အင္မတန္ေကာင္းတဲ႔သူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ Science Fiction ေတြကို ဖတ္ပါ။ Martial-art တစ္ခုခုကိုေလ႔က်င့္ပါ။ ကရာေတး၊ တိုက္ကြန္ဒို၊ ကြန္ဖူးေတြေလ။ ေသနတ္ပစ္ တာလည္း ေကာင္းပါတယ္။ ေတးဂီတကိုလည္း ခံစားတတ္ပါေစ။ Muscial Instrument တစ္ခုခုကို တီးတတ္ ရင္ ေကာင္းပါတယ္။
ဒါေတြက အရမ္းၾကီး အေရးမပါေပမယ္႔ တစ္စံုတရာေကာင္းက်ိဳးေတာ႔ ေပးႏိုင္ပါလိမ္႔မယ္။ ဟက္ကာအမ်ားစုဟာ အမ်ားအျမင္မွာေတာ႔ Programmer ေတြပါပဲ။ ဒါေပမယ္႔ ဟက္ကာအစစ္ေတြက တျခားဆက္ႏြယ္တဲ႔အပိုင္းေတြမွာ လည္း ကြ်မ္းက်င္သူေတြပါ။ System Administration, web design ၊ ျပီးေတာ႔ PC Hardware troubleshooting အစရွိတဲ႔အပိုင္းေတြကိုလည္း ကြ်မ္းက်င္ၾကပါတယ္။ System Administrator လို႔ေျပာတဲ႔ ဟက္ကာတစ္ေယာက္က Script Programming နဲ႔ Webdesign အပိုင္းေတြမွာလည္း Skill ေကာင္းေကာင္း ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ သူတို႔ေတြ က ေယာင္၀ါး၀ါးေတြေတာ႔ မဟုတ္ၾကဘူးေနာ္။ သူတို႔အကၽႊမ္းက်င္ဆံုးအရာဆိုျပီးေတာ႔ သီးသန္႔လည္းရွိပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ေတာ့ Hacking အေၾကာင္းက ေတာ္ေတာ္ ျပည့္စံုေနျပီလုိ႔ထင္ပါတယ္။
သင္တုိ႔အေနနဲ႕လည္း ဟက္ကာတစ္ေယာက္ျဖစ္ခ်င္တယ္ဆုိရင္ေတာ့ အဓိကက အမွန္အကန္ ဟက္ကာ တစ္ေယာက္ လုိ က်င့္ၾကံဖုိ႔ရယ္၊ အမ်ားကို ျပန္လည္မွ်ေဝမွသာလွ်င္ လူတကာေလးစား အားက်ရတဲ့ ဟက္ကာ တစ္ေယာက္ျဖစ္လာမယ္ ဆုိတာကို တင္ျပရင္း နိဂံုးခ်ဳပ္ပါရေစ။
အားလုံးပဲ အဆင္ေျပၾကပါေစ ... ေလးစားစြာျဖင့္ .. သူရ
ဟက္ကာဆိုတာ ကြန္ပ်ဴတာေလာကမွာပဲရွိတာ မဟုတ္ပါဘူး။ တျခားေသာ Science ဒါမွမဟုတ္ art တစ္ခုခုမွာ အျမင့္ဆံုး အေျခအေနအထိကၽႊမ္းက်င္သူေတြကိုလည္း ဟက္ကာလုိ႔ေျပာလို႔ရပါတယ္။ တကယ္႔ ဟက္ကာ အစစ္ေတြ က သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ကရက္ကာ(crackers) လို႔ေခၚၾကပါတယ္။ security ေတြကို ခ်ိဳးေဖာက္ေက်ာ္ လြန္ျပီး ၀င္ေရာက္ႏိုင္ရံုနဲ႔ေတာ႔ ဟက္ကာမဟုတ္ပါဘူး။
ဒါေပမယ္႔ ၀မ္းနည္းစရာက စာေရးဆရာေတြ၊ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြက ဟက္ကာဆိုတဲ့စာလံုးကုိ သံုးျပီးေတာ႔ပဲ အဲဒီ ခရက္ ကာေတြအေၾကာင္းကိုတြင္တြင္ၾကီး ေဖာ္ျပေနေတာ႔တာပါပဲ။ အဲဒီအတြက္ေတာ႔ ဟက္ကာအစစ္တိုင္းက စိတ္ပ်က္ၾကရပါတယ္။ သူတို႔ၾကားက အေျခခံျခားနားမႈကေတာ႔ ကြန္ပ်ဴတာ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ အမ်ားစုနားလည္ ထားၾကသလိုပါပဲ။ Hackers build things, Crackers break them ပဲျဖစ္ပါတယ္။
ဟက္ကာတစ္ေယာက္ထားရွိတဲ႔သေဘာထားေတြကိုေျပာခ်င္ပါတယ္။ ျပသနာေတြကိုေျဖရွင္းျပီး အသစ္ အသစ္ေတြ ဖန္တီးတဲ့၊ တည္ေဆာက္တဲ႔ သူေတြမွသာ ဟက္ကာေတြပါ။ အင္တာနက္ကို ဖန္တီးခဲ႔တဲ႔သူေတြ၊ Operating System ကိုဖန္တီးခဲ႔တဲ႔သူေတြ၊ world wide web ကိုသက္၀င္ လႈပ္ရွားလာေအာင္လုပ္ခဲ႔သူေတြက ဟက္ ကာေတြေပါ႔။ ဟက္ကာေတြက လြတ္လပ္မႈနဲ႔ အျပန္အလွန္ကူညီမႈေတြေပၚမွာ ေပ်ာ္ေမြ႔တဲ႔သူမ်ိဳး ေတြပါ။ ဟက္ကာျဖစ္ ခ်င္ရင္ အဲဒီစိတ္ဓာတ္မ်ိဳး ရွိဖို႔လိုပါျပီ။
တကယ္ရွိလာဖို႔ကေတာ႔ တကယ္လုပ္ရေတာ႔မွာေပါ႔။ ဆရာၾကီးျဖစ္ခ်င္ရင္ ဆရာၾကီးေတြရဲ႕စိတ္ထားကို အတုခိုး ရမွာေပါ႔။ ပညာရပ္ပိုင္းမွာသာမကဘဲ စိတ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ လည္း လိုအပ္ပါတယ္။ကြ်န္္ေတာ္တို႔ရဲ႕ကမာၻၾကီး ဟာ ေျဖရွင္းခံရဖို႔ေစာင့္ဆိုင္းေနတဲ႔ စိတ္၀င္စားစရာျပႆ နာေတြ နဲ႔ ေန႔တိုင္းျပည့္ႏွက္ေနပါတယ္။ ဟက္ကာျဖစ္ ဖို႔အတြက္ ျပသနာေတြေျဖရွင္းရျခင္းအေပၚ ပီတိျဖစ္တတ္ရ မယ္။ ကို္ယ္႔ကိုယ္ကိုယ္အျမဲတမ္း ခၽႊန္ျမေနေအာင္ ေသြးေနရမယ္။
ကိုယ္႔ပညာကို အျမဲတမ္း ေလ႔လာေနရပါမယ္။ သင္တစ္ခုခုလုပ္တဲ႔ အခါမွာျဖစ္ျဖစ္၊ ေလ႔လာတဲ႔အခါမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ယံုၾကည္မႈတစ္ခုေတာ့ ထားရွိဖို႔လိုပါလိမ္႔မယ္။ ျပသနာတစ္ခုကို ေျဖရွင္းေတာ႔မယ္ ဆိုရင္ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး အားလံုးကိုသင္သိထားဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းေတာ႔ သင္သိထားရပါလိမ္႔မယ္။ အဲဒီ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း ေလးကေန ဆက္ျပီးေလ႔လာရင္း၊ ေလ႔လာရင္းနဲ႔ တစ္ပိုင္းျပီးတစ္ပိုင္း ပိုမိုနားလည္လာ ကာ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ႔ ေအာင္ျမင္သြားမွာပါ။ Hacking အတြက္ လုိအပ္ခ်က္မ်ား (သုိ႔) ေလ့လာသင့္ သည္ မ်ား ဟက္ကာေတြက လြတ္လပ္မႈ (Freedom) ကိုႏွစ္သက္ပါတယ္။ သူတို႔အေပၚ အာဏာလာျပတာ ကို ေယဘုယ် အားျဖင့္မႏွစ္သက္ၾကပါဘူး။ ခ်ဴပ္ခ်ယ္မႈေတြကိုမုန္းတီးပါတယ္။ သူတို႔က အတူတကြပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္ရတာ ကို ႏွစ္သက္ၾကတဲ႔ သူေတြပါ။
အဲဒီစိတ္ထားမ်ိဳးေလးလည္း ရွိရပါမယ္။ အထက္က စိတ္ထားမ်ိဳးေတြ၊ အမူအက်င့္ေတြ ရွိျပီးရင္ေတာင္မွ ဟက္ကာ မျဖစ္ေသးျပန္ပါဘူး။ ဟက္ကာျဖစ္ဖို႕ဆိုတာ ကိုယ္႔ရဲ႕ပညာရပ္မွာကၽႊမ္းက်င္မႈ၊ မ်ားမ်ားေလ႔က်င့္မႈ၊ အေသအခ်ာ အာရံု စူး စိုက္မႈ၊ အလုပ္ၾကိဳးစားမႈေတြလည္း လိုအပ္ပါေသးတယ္။ Attitude ေတြက အေရးၾကီးတာမွန္ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ တကယ္တမ္းမွာေတာ႔ Skills ကပိုအေရးၾကီးျပန္ပါတယ္။ တျခားသူတစ္ေယာက္က သင့္ကို ဟက္ကာ တစ္ေယာက္လို႔ ေခၚေစဖို႔ ၊ သက္မွတ္လာေစဖို႔ အတြက္ သင္လုပ္ရဦးမယ့့္အေျခခံအေၾကာင္းအရာေလးေတြေျပာ ခ်င္ပါတယ္။ အရင္ဦးဆံုးေတာ႔ Learn How to Program ပါ။ ဒါက ဟက္ကင္းမွာေတာ့ အေျခခံအက်ဆံုးပါပဲ။ programming language တစ္ခုမွမသိဘဲနဲ႔ေတာ႔ ဘယ္လို ဟက္ကာျဖစ္ပါ႔မလဲ။ ဘာ language မွ မတတ္ေသး ဘူးဆိုရင္ Python ကို စေလ႔လာဖို႔ တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။ အေကာင္းဆံုးပထမဆံုးေလ႔လာသင့္တဲ႔ language တစ္ခုလို႔ ေသခ်ာမေျပာႏိုင္ေပမယ္႔ beginner ေတြအတြက္ အသင့္ေတာ္ဆုံးျဖစ္သလို powerful လည္းျဖစ္ပါ တယ္။
ပေရာဂ်က္ၾကီးၾကီးမားမားေတြကိုလည္း သူ႔ကိုသံုးျပီးလုပ္ႏိုင္တာ၊ လုပ္ေနၾကတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခု ကေတာ႔ C ပါ။ C++ ပဲျဖစ္ျဖစ္ေပါ႔ ။ သင္ တစ္ခုခုကို ကၽႊမ္းက်င္ရင္ ေနာက္တစ္ခုဆိုတာ အရမ္းလြယ္သြားပါျပီ။ ဘယ္အရာမွေတာ႔ စလုပ္ရင္ လြယ္တယ္လို႔ မရွိပါဘူး။ ဟက္ကာေတြအတြက္အေရးၾကီးတဲ႔ေနာက္ထပ္ language ေတြကေတာ႔ Perl နဲ႔ Lisp တို႔ပါပဲ။ မေရးႏိုင္ရင္ေတာင္ ဖတ္တတ္ဖို႔ေတာ႔လိုပါလိမ္႔မယ္။တကယ္ေတာ႔ အားလံုးေလ႔လာထားတာ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။ programming ကိုမတူညီတဲ႔နည္းလမ္းေတြနဲ႔ခ်ဥ္းကပ္ၾကည့္တာေပါ႔ ။အဲဒါအားလံုးက သင့္အတြက္အက်ိဳးျဖစ္ေစမွာပါပဲ။ Hacker တစ္ေယာက္ရဲ႕ skill level ကို language တတ္ရံုနဲ႔ လည္း မျဖစ္ေသးပါဘူး။ Language ေတြအေပၚမွာ မွီခိုမႈမရွိဘဲ ျပသနာေတြအေပၚမွာ စဥ္းစားႏိုင္ဖို႔ လည္းလို ပါေသးတယ္။ သိျပီးသား concept ေတြကို ဆက္စပ္ေတြးေခၚႏိုင္ျပီး language တစ္ခုကို အသစ္ထပ္ေလ႔ လာရင္ ရက္အနည္းငယ္ေလာက္နဲ႔ နားလည္ႏိုင္ျပီဆိုရင္ေတာ႔ ေတာ္ေတာ္ဟုတ္လာပါျပီ။ ဆိုလိုခ်င္တာက ရွိရွိသမွ် language ေတြအားလံုး တတ္ေျမာက္ထားတယ္ေပါ႔။ ရက္အနည္းငယ္နဲ႔ တစ္ခုတတ္ျပီဆိုမွေတာ႔ ဘာၾကာမွာလဲ။
programming language ေလ႔လာတယ္ဆိုတာ natural language ကိုေလ႔လာသလိုပါပဲ။ အရင္တုန္းကေတာ႔ coding ေကာင္းေကာင္းရွာဖတ္ဖို႔ဆိုတာ ခက္ခဲ႔ပါတယ္။ အခုေတာ႔ မဟုတ္ေတာ႔ပါဘူး။ open source နဲပါတ္ သက္တဲ႔ software ေတြ ၊ Programming tools ေတြ၊ operating system ေတြ အမ်ားၾကီးရွိေနပါျပီ။ ဟက္ကာျဖစ္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ အခုခ်က္ခ်င္း Linux ဒါမွမဟုတ္ BSD-Unixes၊ ဒါမွ မဟုတ္ရင္လည္း OpenSolaris တစ္ခုခုကို သင့္ကြန္ပ်ဴတာမွာ Install လုပ္လိုက္ပါေတာ႔။
ေၾသာ္ သင္က Windows က ဘာျဖစ္လို႔လဲလို႔ေမးတယ္လား။ သူက binary ေတြနဲ႔ distribute လုပ္ထားတာေလ။ Code ေတြမွ ဖတ္လို႔မရတာ။ ျပင္လို႔လည္းမရဘူးေလ။ သင္မျဖစ္မေန Unix တစ္ခုကိုေတာ႔ေလ႔လာရမယ္ဆိုရင္ အလြယ္ကူဆံုး အေနနဲ႔ Linux ကိုသာ ေကာက္ကိုင္လိုက္စမ္းပါ။ မပူပါနဲ႔ ။ သင္အခုသံုးေနတဲ႔ Windows ၾကီးနဲ႔ လည္း တြဲတင္ထားလုိ႔ရပါတယ္။ ကဲ အခုခ်က္ခ်င္း Learn it , Run it ေနာ္။ ကလိေတာ႔ေနာ္။ အင္တာနက္ ကို လည္း အပီ ေမႊေႏွာက္ေတာ႔ေနာ္။ အသိပညာ ဗဟုသုတအသစ္ေတြကို အရသာ ခံျပီးေတာ႔ ေလ႔လာ သင္ယူ လိုက္စမ္းပါ။ Beginner ေတြအတြက္ အသင့္ေတာ္ ဆံုးက Ubuntu ျဖစ္လာေနျပီ။ ၾကံဳေတြ႔ရ မယ္႔ ျပသနာေတြ အတြက္လည္း မပူပါနဲ႔။ သင့္ကိုကူညီ မယ္႔သူေတြ အမ်ားၾကီးရွိေနတယ္ေလ။
ဟက္ကာျဖစ္ခ်င္သူေတြအတြက္ ေနာက္ထပ္ေလ႔လာစရာတစ္ခုက World Wide Web ၾကီးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ Browser တစ္ခုခုကို သံုးတတ္ရမယ္ေနာ္။ HTML ေရးတတ္ဖို႔ေတာ႔ အရင္ေလ႔လာရမယ္။ ဘာ language မွမတတ္တဲ႔သူအတြက္ HTML ကို စေလ႔လာလုိက္ရင္ သင္ယူတဲ႔ေနရာမွာ အေလ႔အက်င့္ေကာင္းေတြ ရေစပါတယ္။ သင့္ရဲ႕ကုိယ္ပိုင္ home page တစ္ခုကို HTML နဲ႔ေရးၾကည့္သင့္ပါတယ္။ ျပီးရင္ XHTML ဆိုတဲ႔ဆီကို ကူးၾကည့္။ ဒါေလာက္နဲ႔ေတာ့ ဟက္ကာျဖစ္မယ္ထင္လို႔လား။ Website တစ္ခု ေရးႏိုင္ျပီဆိုရင္ေတာင္မွ Hacker ဆိုတဲ႔ စကားလံုးနဲ႔ သင္နဲ႔ အေ၀းၾကီး က်န္ပါေသးတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ႔ Web ေပၚမွာ website ေတြ မ်ား လြန္း လို႔။ ဒါေပမယ္႔ အမ်ားစုက ရည္ရြယ္ခ်က္ေကာင္းေကာင္းလည္းမရွိ၊ တည္ေဆာက္ထားပံုကလည္း ညံ့မွည့့ံ။ သင့္ရဲ႕ page မွာေတာ႔ content ေတြကို ေကာင္းေကာင္းထည့္ရမယ္။ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းေအာင္ ေရးရမယ္။
ျပသနာတစ္ခုထပ္ေတြ႔ျပန္ျပီ။ သင့္ရဲ႕ English စာ တတ္ေျမာက္မႈအဆင့္အတန္းက စကားေျပာေတာ႔မယ္။ Internet နဲ႔ Hacking နယ္ပယ္ထဲမွာ English စာကပဲ လြမ္းမိုးထားဆဲျဖစ္ပါတယ္။ Hacker Community ထဲမွာ ၀င္ဆံ႔ဖို႔ အတြက္ ေကာင္းမြန္တဲ႔ English စာတစ္ခုကိုေတာ႔ သင္ပိုင္ဆိုင္ဖို႔လုိတာ အမွန္ပါပဲ။
အဓိကအေၾကာင္းအရာကေတာ႔ အသံုးျပဳရတဲ႔ နည္းပညာဆိုင္ရာ ေ၀ါဟာရေတြက English ကိုသံုးမွသာ အဆင္ေျပ တာမ်ားပါတယ္။ နည္းပညာပိုင္းဆိုင္ရာ ဘာသာျပန္စာအုပ္ေတြရွိေပမယ္႔ အဲဒါေတြဟာအမွန္တ ကယ္ေတာ႔ စိတ္ေက်နပ္စရာမေကာင္းပါဘူး။ သူမ်ားေရးထားတဲ႔ code ထဲမွာ ပါလာမယ္႔ comment ေတြ ကို ေကာင္းေကာင္းနားလည္ႏိုင္ဖို႔ဆိုတာဟာ သင္ English စာတတ္မွျဖစ္မွာေပါ႔။ Native English Speaker တစ္ေယာက္ေတာင္မွ တစ္ခါတရံမွာ Hacker တစ္ေယာက္ျဖစ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ လံုေလာက္တဲ႔ Language Skills ရွိထားရပါမယ္။ သင့္ရဲ႕ အေရးအသားက ညံ့မယ္။ Grammer လဲမက်ဘူး၊ သတ္ပံုအမွားကလည္း မ်ားမွမ်ားဆိုရင္ ဘယ္ဟက္ကာကမွ သင့္ေရးတာကို ဖတ္ခ်င္စိတ္ရွိမွာမဟုတ္ဘူးေလ။
Hacking ယဥ္ေက်းမႈ Hacker Culture ဆိုတာလည္းရွိပါေသးတယ္။ စိတ္၀င္စားစရာ ျပသနာေတြကို သင္ ကေျဖ ရွင္းမယ္။ ရလာတဲ႔ သင့္ရဲ႕ Solution ေတြက တကယ္ေကာင္းရဲ႕လားဆိုတာ သင့္ရဲ႕ အေပါင္း အသင္းေတြ၊ ဆရာေတြက အဆံုးအျဖတ္ေပးႏိုင္ပါလိမ္႔မယ္။ မွတ္သားထားရမယ္႔တစ္ခုက သင့္ကိုယ္သင္ Hacker လို႔သတ္မွတ္ ထားတာဆိုရင္ အဲဒါက သံသယျဖစ္စရာ ေကာင္းပါေသးတယ္။ တျခားဟတ္ကာအစစ္ေတြက သင့္ကို ဟတ္ကာ ပါလို႔ အသိအမွတ္ျပဳမွသာ သင္တကယ္ျဖစ္တာပါ။
သင့္ရဲ႕ တတ္ေျမာက္မႈကို အျခားသူေတြသိဖို႔ Reputation ေကာင္းလာဖုိ႔ဆိုတာ သင့္အေနနဲ႔ တျခားသူေတြကို ကူညီ ဖို႔လိုပါတယ္။ Open Source Software ေတြ ေရးကိုေရးရပါမယ္။ အဲဒါကအေျခခံအက်ဆံုးပါပဲ။ သင္ေရးျပီး ရင္လည္း တျခား ဟက္ကာေတြ၊ ေလ႔လာသူေတြအတြက္ ျပန္အသံုးျပဳႏိုင္ဖို႔ Soruce ေတြကို ခ်ျပရ ပါမယ္။ အဲဒီ Software မ်ိဳးကို လူေတြက Free Software လို႔ေခၚတတ္ၾကပါတယ္။
တကယ္ေတာ႔ Open Source Software လို႔ပဲသံုးတာေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ သမိုင္းမွတ္တမ္းထဲမွာေတာ႔ 1996 ခုႏွစ္ပိုင္း ေလာက္အထိ ဟက္ကာဆိုတာ Closed Program Closed Source ေတြပဲေရးသားခဲ႔တာပါ။ 1997 ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းက်မွ ဒီ Culture က ေျပာင္းလဲလာတာလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ Hacker Community နဲ႔ Open Source Developers ဆိုတာ ယေန႔ေခတ္မွာေတာ႔ တူညီတဲ႔ Culture ရွိလာေနပါျပီ။ သင္ဟာ Newbie တစ္ေယာက္ျဖစ္ ရင္ေတာ႔ ကူညီေရးသားျခင္းကေန အစျပဳသင့္ပါတယ္။ သင္စိတ္၀င္စားတဲ႔ အပိုင္းတစ္ခုကိုေရြးျပီး လုပ္သင့္ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ progress က Program ေတြကို ကူညီစမ္းသပ္ေပးမယ္။ ကူညီၿပီး အမွားရွာေပးမယ္။ ကူညီျပီး modify လုပ္ေပးမယ္၊ အဲဒီလိုေပါ႔။ အဲဒီလိုေလ႔လာရင္းနဲ႔ အမ်ားၾကီး သင္သိလာပါလိမ္႔မယ္။ ေနာက္တစ္ခု အေရးၾကီးေသး တာက ဥပမာ FAQs လိုဟာမ်ိဳးေတြ သင္လုပ္သင့္ပါတယ္။ ဒါမွသင့္ကို လူေတြပိုေလးစားလာမွာေပါ႔။ ဟက္ကာေတြမွာ ေခါင္းေဆာင္ရယ္လို႔ ရွိေလ႔မရွိပါဘူး။ အတူတကြပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ျခင္းကိုဦးစား ေပးပါတယ ္။
Hacker Mindset (သို႔) Hacker တစ္ေယာက္ရဲ႕ အမူအက်င့္မ်ား
အခုကၽႊန္ေတာ္ Hacker Mindset အေၾကာင္းေျပာခ်င္ပါတယ္။ သင့္ရဲ႕မိခင္ဘာသာစကားကို ကၽႊမ္းက်င္ စြာ ေရး သားေျပာဆိုႏိုင္ရပါမယ္။ ဟက္ကာ ေတြဟာ စာအေရးအသား အင္မတန္ေကာင္းတဲ႔သူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ Science Fiction ေတြကို ဖတ္ပါ။ Martial-art တစ္ခုခုကိုေလ႔က်င့္ပါ။ ကရာေတး၊ တိုက္ကြန္ဒို၊ ကြန္ဖူးေတြေလ။ ေသနတ္ပစ္ တာလည္း ေကာင္းပါတယ္။ ေတးဂီတကိုလည္း ခံစားတတ္ပါေစ။ Muscial Instrument တစ္ခုခုကို တီးတတ္ ရင္ ေကာင္းပါတယ္။
ဒါေတြက အရမ္းၾကီး အေရးမပါေပမယ္႔ တစ္စံုတရာေကာင္းက်ိဳးေတာ႔ ေပးႏိုင္ပါလိမ္႔မယ္။ ဟက္ကာအမ်ားစုဟာ အမ်ားအျမင္မွာေတာ႔ Programmer ေတြပါပဲ။ ဒါေပမယ္႔ ဟက္ကာအစစ္ေတြက တျခားဆက္ႏြယ္တဲ႔အပိုင္းေတြမွာ လည္း ကြ်မ္းက်င္သူေတြပါ။ System Administration, web design ၊ ျပီးေတာ႔ PC Hardware troubleshooting အစရွိတဲ႔အပိုင္းေတြကိုလည္း ကြ်မ္းက်င္ၾကပါတယ္။ System Administrator လို႔ေျပာတဲ႔ ဟက္ကာတစ္ေယာက္က Script Programming နဲ႔ Webdesign အပိုင္းေတြမွာလည္း Skill ေကာင္းေကာင္း ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ သူတို႔ေတြ က ေယာင္၀ါး၀ါးေတြေတာ႔ မဟုတ္ၾကဘူးေနာ္။ သူတို႔အကၽႊမ္းက်င္ဆံုးအရာဆိုျပီးေတာ႔ သီးသန္႔လည္းရွိပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ေတာ့ Hacking အေၾကာင္းက ေတာ္ေတာ္ ျပည့္စံုေနျပီလုိ႔ထင္ပါတယ္။
သင္တုိ႔အေနနဲ႕လည္း ဟက္ကာတစ္ေယာက္ျဖစ္ခ်င္တယ္ဆုိရင္ေတာ့ အဓိကက အမွန္အကန္ ဟက္ကာ တစ္ေယာက္ လုိ က်င့္ၾကံဖုိ႔ရယ္၊ အမ်ားကို ျပန္လည္မွ်ေဝမွသာလွ်င္ လူတကာေလးစား အားက်ရတဲ့ ဟက္ကာ တစ္ေယာက္ျဖစ္လာမယ္ ဆုိတာကို တင္ျပရင္း နိဂံုးခ်ဳပ္ပါရေစ။
အားလုံးပဲ အဆင္ေျပၾကပါေစ ... ေလးစားစြာျဖင့္ .. သူရ
No comments:
Post a Comment